Maçonnieke encyclopedie-P.

De Maconnieke Encyclopedie zoekt

Een ogenblik !

Pan
PANACEE
Panier
Paneheisticon
Pantheietische Broederschap
PAPAL BULLS
Bull of Pope Clement XII.
Bull of Pope Benedict XIV.
Bull of Pope Leo VII.
Bull of Pope Leo XII.
Other Condemnations.
Paracelsus
Parallel-lijnen
Paramaribo
Parcifal
Parijs
Parlement van Engeland
ParooL
PAS- of SCHIETLOOD
Paschal of Paschalis
Pasqualis
Pass.

Pan
Symbols
Cirlot
De mysteriën van Pan werden lange tijd gevierd. De vergaderingen werden ‘s nachts op onbewoonde plaatsen gehouden. De ingewijden hadden herkenningstekens en waren tot geheimhouding verplicht.
Hij, die de werkzaamheden bestuurde was met een bokkenhuid omhangen. De naam Lupercalia hvam van de plaats door EVANDER aan die god geheiligd, zijnde dezelfde waarop men meende dat ROMULUS en REMUS door een wolvin (Lupa) waren gezoogd. De oorsprong van Pan is zeer oud. Bij de Egyptenaren was hij het zinnebeeld van de gehele wereld - van daar zijn naam PAN (al) -en daarom was zijn gedaante tot aan de middel die van een mens, om daardoor het menselijk geslacht aan te duiden, terwijl het overige van zijn lichaam de verschillende diersoorten aantoonde.
De uitdrukking Paniesche (onverwachte, onweerstaanbare) schrik, is van die god afkomstig. De juiste oorsprong is nogthans duister. Enige schrijvers leiden die uitdrukking af van de plotselinge schrik door PAN aan de Gaulers ingeboezemd, toen zij de Delphiesche tempel wilden plunderen. Anderen leiden haar af van de omstandigheid, dat hij, die in een woud is verdwaald -PAN werd gezegd de bossen te bewonen -zich vaak om het minste bladgeridsel verontrust. Satyr en Pan zijn verwant met Satur, verborgen, gesluijerd, vermomd, en Panim, aangezicht).

PANACEE Zie STEEN DER WIJZEN.

Panier (Vaandel, Banier, Standaard). In de Strikte Observantie
(z. d.) had niet alleen de opperste, maar ook ieder kapittel zijn vaandel dat in t kapittel achter de oversten stond.

Paneheisticon z. Taland.

Pantheietische Broederschap (Socratica societas) Toland (z.d.) geeft in zijn beroemde werk " Pantheisticon " de beschrijving van een genootschap, waarvan het rituaal en ook de gehele inrichting overeenkomt met de Bond van VV.°. MM.°.. Dit genootschap heeft hierdoor eenige betekenis en waarde, dat de oorsprong er van samenvalt met de oprichting van de Londensche Groot-Loge (1717).

PAPAL BULLS
Bull of Pope Clement XII.
Bull of Pope Benedict XIV.
Bull of Pope Leo VII.
Bull of Pope Leo XII.
Other Condemnations.
PAPAL BULLS It has been explained elsewhere in these volumes why, in the nature of things, it is impossible that the Latin Church should tolerate an institution like Masonry.
That Church has not only an elaborate and systematic literature of theologia et philosophia moralis but a doctrinal ruling thereon, and, as I have said-by its own hypothesis it is the sole and Divinely ordained custodian of faith and morals. Masonry sets out to be regarded as another and independent system of ethics, another guide of life. As such it is implicitly and explicitly under judgment from the beginning, a competitor and a rival, intolerable enough in partibus infdelium but ineffably more so in those Latin countries-Italy especially- considered as the utterly insecure yet still remaining appanage of the Crown of Peter. It is to be observed that this consideration is independent of the fact that Masonry is furthermore a Secret Society, which merely aggravates the position and constitutes a supplementary warrant for the condemnations launched against it.
We find therefore that very early in its history the Order was tried, judged and condemned by Rome; and in the present section I propose to give the various events of the indictment, with the several sentences successively propounded and enacted by the supreme office of the Church.

Bull of Pope Clement XII. - Dated April 28, I738. The grounds of condemnation in this the first instance are that in Masonic Lodges men of various religions and sects, under a pretence of natural virtue, are associated in an exclusive bond and sworn upon the Sacred Volume to conceal what they do secretly or incur heavy penalties. The faithful in Christ, laies and clerics, secular and regular are forbidden to enter such Lodges and Societies, or aid and foster them in any way whatsoever, under the penalty of excommunication, while Bishops, higher Prelates and deputed Inquisitors are directed to take action against transgressors, inflict condign punishment, exercise constraint upon them and invoke at need the aid of the secular arm The technical title of this Bull is IN EMINENTI, being the words which follow the inscription.

Bull of Pope Benedict XIV. -Dated May 18, I751. It recites, reproduces and confirms the previous document, giving reasons additional thereto, namely:
(I) That the association in Masonic Lodges and Conventicles of men belonging to every religion and sect may inflict great injury on the purity of the Catholic Religion;
(2) that things honorable delight in publicity, but crimes are secret; 3) that the oath exacted from Masons is designed to protect them against investigations of legitimate-authority, with a view to ascertain whether anything is done in the Conventicles contrary to Religion and the State;
(4) that organizations of this kind are known to be opposed to civil and canonical sanctions;
(5) that in many quarters such Societies have been proscribed by secular princes;
(6) that they are of ill repute among wise and virtuous men. The previous penalties are reimposed, the aid of all secular powers being invoked explicitly. The title of this Bull is PROVIDAS.

Bull of Pope Leo VII. - Dated September I3, 182I, and containing the following points:
(I) That secret assemblies and clandestine ;sects have been formed to uproot the faithful from the teaching of the Church, in order to undermine and overthrow it;
(2) that among these are the Freemasons, already condemned and prohibited, and the Society of Carbonari, which is either their offspring or imitation. It is more especially a Bull against the Carbonari. The penalty was excommunication, judgments previously threatened having become a dead letter in the effluxion of time. The title of this Bull is ECCLESIAM A JESU CHRISTO. ;

Bull of Pope Leo XII. -Dated March I3, I825. It recites all previous Bulls respecting clandestine sects of men malignant against Christ, especially Libori Muratori, or Freemasons, and affirms:
(I) That out of the old Masonic sects there have sprung up others far worse and more daring than those;
(2) that the Catholic Religion and all supreme authority, civil or constitutional, have been attacked;
(3) that the original institutions have been reinforced continually by new sects;
(4) that new disturbances and sedition's are contrived thereby;
(5) that the most sacred dogmas and precepts of the Church are attacked insolently; and therefore
(6) that all Secret Societies are E prohibited for ever, those existing and those which may be hereafter devised;
(7) that their oaths of secrecy are condemned utterly. The title of this Bull is QUO GRAVIORA. :

Other Condemnations.
It should be understood that in addition to these four main or foremost documents the Pontiffs have issued Allocutions and Encyclicals from time to time against the Order, as-for example-Pius VIII on May 2I, I829; Gregory XII on August I5, I832; Pius IX on November 9, I846, and September 25, I856 ; and finally the famous HUMANUM GENUS Encyclical promulated by Leo XIII on April 20, I884. The last is, I think, the most 0 finished and comprehensive of all and it represents a period when Roman hostility ab origine had produced its fruit in full, or Latin Freemasonry as it was and has remained since, a congeries of political and anti-clerical associations, either explicitly or virtually cut off by all Obediences in the English-speaking world. It follows that the Encyclical of Leo XIII is still substantially the case of the Church against Masonry, namely, that it is
(I) anti-Christian,
(2) anti religious,
(3) revolutionary in politics, and
(4) a conspiracy to establish the "reign of naturalism on the ruins of the Church, "as a French Jesuit priest said of it long ago. I have referred to these charges in considering the Congress convened against Masonry at Trent. In whatsoever degree they and their casual substitutes may be held to obtain it is against Latin Freemasonry alone, that is to say, against dead branches, some of which have been lopped off, while the others are falling away through inherent rottenness.

Paracelsus
Lennhoff
Mackey
Wain
Zijn volle naam was, volgens zijn eigen opgave, Philippus,Aureolus, Theophrastus, Paracelsus, Bombast van Hohenheim. Hij werd in 1493 geboren te Maria-Einsiedeln, een marktvlek, twee uren van Zurich gelegen. In 1503 ging hij met zijn vaderWilhelm Bombast van Hohenheim naar de stad Villach in Karinthië, waar deze als een geacht geneesheer werkzaam was. Hij ontving van zijn vader het eerste onderricht in de medicijnen, heelkunde en alchemie, en ging op zijn zestiende jaar naar de universiteit van Bazel. Later vinden we hem bij de beroemden abt Johannes Trithemius en in 't laboratorium van de rijke en bekende chemicus Siegmund von Tugger te Schwatz in Tyrol. Hij doorreisde daarop een groot deel van Europa, bezocht de beroemdste universiteiten, en ging van Zweden uit, in gezelschap van een Tantaars Vorst door Rusland over Moskow naar Konstantinopel en keerde, na een afwezigheid van 16 jaar, op 32jarigen leeftijd, naar Duibehland terug. In 1525 vestigde h zich als praktiseerend geneesheer te Bazel, en werd in 27 hoogleeraar aan de hogeschool aldaar. Maar reeds in '29 hervatte hij zijn zwerftochten, meesta1 door een kring van leerlingen omringd die hem volgden, omdat de roep van zijn wonderbare genezingen overal doordrong.
Hij overleed op 24 September 1541 als lijfarts van de Aartsbisschop Ernst Hertog van Beieren.
-P.-was ontegenzeggelijk een buitengewoon geniaal man en, in menig opzicht, de hervormer van de medische wetenschap. Hij is veroordeeld geworden als kwakzalver en charlatan, omdat men hem niet heeft willen plaatsen in de lijst van zijn tijd, en vergat dat hij een kind was in de dagen van alchemie en theosophie; bovendien allerlei dwaze geschriften zijn later tenonrechte op zijn naam uitgegeven, waardoor hij natuurlijk onjuist moest beoordeeld worden. Op zijn tochten door Europa ontdekte hij niet wat hij zocht, namelijk een algemeen heilmiddel en de steen van de wijzen, maar wel onderscheidende geneesmiddelen die hem terecht beroemd maakten. Hij was alchemist en astroloog, mystiek in de hoogste mate, maar ontdekte toch oneindig veel wat voor hem verborgen was gebleven, hij drong door "tot de geheime schatkamers van de natuur.".
Toen maakte deze verdienstelijke man zich schuldig aan een pocherij en pralerij, die hem gehaat maakte bij allen die hem kenden. Daar hij buitengewoon strijdlustig was, en geen tegenspraak kon verdragen, kon hij nooit lang op een plaats blijven en trok hij overal rond. Hij koos 't liefst zijn verblijf in herbergen waar hij met lieden van de minste soort vaak de nacht doorbracht, en op pochende wijze zijn geleerdheid uitkraamde.
Kunnen we dit laatste niet vergoeilijken, toch heeft een onpartdijdige critiek het vroeger over hem gevelde vonnis herzien en heeft men hem een plaats moeten inruimen onder de hervormers van de wetenschap.
-De hoofdinhoud van zijn stelsel was, dat hij meende dat de mens onderscheiden was in drie hoofdbestanddelen, door hem de drie grote substantiën genoemd, en dat elk van deze drie bij de dood van elkaar gescheiden werden en dan weer naar hun oorsprong terugkeerden. Zo gaat de ziel weer terug naar God die haar gegeven heeft; het lichaam, uit aarde en water samengesteld, keert weer naar de aarde terug om daarin te vergaan. Het derde deel, dat hij de astraalgeest of het sterren lichaam noemt, omdat het op het firmament gelijkt en uit lucht en vuur bestaat, keert weer tot de lucht terug, maar heeft lange tijd nodig om daarin opgelost te worden omdat het uit zuiverder elementen bestaat. Verder meende hij door middel van een innerlijk goddelijk licht, alles te we ten, zodat men dan 't licht van de rede niet behoefde. - Volgens anderen heette hij niet Hohenheim naar Hohener.

Parallel-lijnen
Lennhoff
Mackey
In de Amerikaanse Loges vindt men op het tableau veel een cirkel met in het midden een punt, dat door twee perpendiculaire parallellijnen omringd is. De punt duidt de individu en broeder aan, en de in de kring van zijn verplichtingen. Die beide lijnen vertegenwoordigen Johannes de Doper en Johannes de Evangelist, de twee groote patroons van de Bond, aan wien de Loges gewijd zijn. In Engeland duiden deze twee parallelijnen op Mozes en Salomo.

Paramaribo. Stad in Nederlands Guyana en Hoofdstad van Ned. West-Indië.
(z. West-Indie). Op 17 November 1761 werd daar de nog bestaande Loge Concordia geopend, die echter op 19 Augustus 1770, bij gebrek aan genoegzame deelneming, haar arbeid staakte. Intussen was daar op 20 Juni 1767 een tweede Loge, onder de naam la Zélée, opgericht.
-De L.°. Concordia werd echter reeds in Augustus 1773 weer heropend, terwijl weinige dagen later te P.-een derde werkplaats werd gesticht onder de naam l'Union; op 20 April 1775 een vierde "la Solitaire" op 6 febr. 1776; een vijfde "de Standvastigheid" en een zesde "de Vereenigde Deugd" Bovendien was reeds op 17 Mei 1777 de Militaire ambulante Loge " Cura et Vigilantia" geopend. Gedurende enige jaren, kon de betrekking met Nederland niet geregeld onderhouden worden; eerst na de vrede van Amiens werd dit weer mogelijk en ‘t bleek toen dat in 1803 nog drie Loges te P. werkzaam waren namelijk la Zélée, de Verenigde Deugd en Concordia. Langzamerhand smolten de nog bestaande Loges ineen, en sloten alle leden zich aan bij de nog bestaande Concordia. Op 28 Mei 1866 werd door deze Werkpl.°. het gouden jubilé van Z K H Prlns Frederik van de Nederlanden, als Gr.°. Mr.°. N.°., op zeer luisterrijke wijze gevierd. Ze telt tegenwoordig 90 leden en vergadert in een eigen lokaal in de Gravenstraat. De Z.°. A.°. Br.°. J. Sander te s Hage vertegenwoordigt haar op 't Gr.°. O.°..

Parcifal zie Utrecht O.ø. N.F.

Parijs
Lennhoff
z. Frankrijk, ONDERSTEUNINGSGESTICHT en OPPERRAAD)
is de zetel van het Groot-Oosten van Frankrijk. Naast Londen heeft geen stad zoveel werkende Loges, als deze hoofdstad van het Franse rijks, waar men in 1804-1812 tussen de 120 en 130 telde. De Vrijmetselarij wordt er vaak ligtvaardig behandeld. Die stad telt dan ook vele leden die de Orde geen eer doen (en och of het die stad alleen ware!). Banden en schootsvellen van alle kleuren, door schilder- en borduurwerk versierd, maken vaak de hoofdzaak uit van hetgeen men in de Loges ziet; schoonklinkende beuzelpraat, wat men hoort, en ceremoniën de enige arbeid waarmee men de tijd, doodt. Welligt maakt, onder al de daar bestaande Loges, het tiende deel daarop uitzondering. Die stad is de grote wieg, het vruchtbare trekhuis van de even talrijke, als veelkleurige, en uiterst on-Maç.°. hoge graden. Aan de andere kant is er echter veel goeds verrigt, zo als het daarstellen van het ondersteuningst, gesticht (zie dat Art.) door het stichten van fondsen voor onderscheiden ereprijzen voor deugdzame daden, voor bewaarscholen, enz. (zie het Art.), door het geven van onderrigt en het uitschrijven van prijsvragen. De eerstbekende in Frankrijk werd in 1720 in die stad gehouden door enige BB.°., waaronder zich de BB.°. Lord DERVENTWATERS, de Ridder MASKELYNE en D’HEGUETTY bevonden.
Men vergaderde in het geheim, ten huize van HURE, Engelse gaarkok, in de rue des Boucheries. Het bestuur ging die vereniging niet te keer, zodat het aantal BB.°. binnen tien jaren tot 600 klom. Er bestonden toen nog drie Loges, welke gehouden werden ten huize van GOUSTAUD, Engelse steenslijper, van LEBRETON, en de derde ten huize van LANDELLE. gaarkok, rue de Bussy. De Hertog van AUMONT, in de laatstaatste Loge het licht gezien hebbende, nam zij later de naam van Loge d'Aumont aan. De Loges begerende zich op vaster grond te vestigen en zich onderling te verbinden, kwamen zij
(1736) bijeen, en benoemden Lord HARNOUESTER, opvolger van Lord DERVENTWATERS, tot eerste Grootmeester
(zie die Art.). Reeds in 1737 begonnen de vervolgingen van het Franse bestuur tegen de VV.°. MM.°.. In de algemene vergadering van 1738 werd besloten, dat de post van Grootmeester levenslang en aan een Fransman zou worden opgedragen. De daarop gevolgde keuze viel op de Hertog D'ANTIN. In 1742 waren er 29 Loges te Parijs. De Hertog D'ANTIN stierf in 1745, en werd opgevolgd door de Graaf VAN CLERMONT (zie dat Art. en verder FRANKRIJK). - Te Parijs bevinden zich thans (1830) een 56 tal Loges, zodat er, behalve des zondags, elke avond gelegenheid is tot het bezoeken van Loges, bovendien bevinden zich in de onmiddelijke nabijheid ( Ban-Lieu) van Parijs, Loges te St Denis, la Chapelle, Gentilly, Boulogne, Versailles, Vincennes, aux Ternes, Belleville, Batignolles, en Vaugirard. Het lokaal waar de meeste de Loges vergaderen bevindt zich in de rue Grenelle St.-Honoré, No. 45. ‘ Het Gr.°. O.°. vergadert in zijn gebouw rue du Four-St.- Germain, Nø. 45. Op de 9e Augustus 1841, werd; wel is waar de eerste steen gelegd 'tot een nieuwe Maç.°. tempel in de rue Neuve-Sanson, doch zal het oude lokaa! wel bij voorkeur door de Loges worden gebruikt, omdat het meer in het middelpunt van Parijs ligt. Dit nieuwe lokaal is nogthans ruimer, rijker en smaakvoller. In het loknal van het G.°. O.°.. bevindt zich een verzameling van gedenkpenningen en een boekerij. Sedert de omwenteling van 183O is de betrekking van Gr.°. M.°. aangeboden geworden, eerst aan de thans overleden Hertog van Orleans, en toen men daarop geen antwoord ontving, aan diens vader, de tegenwoordige Koning; doch waarop evenmin antwoord volgde.

Parlement van Engeland (z. Engeland) Reeds in de eerste tijd heeft het Engelse parlement zich met de aangelegenheden van de bouwlieden bezig gehouden. Uit de oude constitutiën van de bouwverenigingent kunnen we dienaangaan de veel leeren; maar men vergeet niet, dat daarin ook veel wordt gevonden wat tot het gebied van de sage behoort; zelfs Anderson heeft zich laten verleiden om voor historisch te houden wat werkelijk die naam niet verdient. Iets zekers kon men eerst te weten komen, toen het Engelse parlement in 1817 een verzameling deed uitgeven van de Statutes of the Realm, die een geheel serie bevatten van verordeningen, die de bouwlieden betreffen en een helder licht werpen ook over de eeuwen, die anders geheel in 't donker zouden gebleven zijn. Kloss (z.d.) heeft deze verzameling aan een nauwgezet, kritisch onderzoek onderworpen en de resultaten van zijn onderzoek neergelegd in zijn werk: "DIe Freimaurerei in ihrer wahren Bedeutung". Daaruit bljkt nu, dat de eerste inmenging van de Regering in de toestand van de bouwlieden plaats had in het 23-' Regeringsjaar van Koning Eduard III (z.d.), die in 1349, bij een rescript dat later tot wet verheven werd, bepalingen maakte op de telkens zich herhalende aanvragen van de arbeidende klassen om loonsverhoging. Daarin worden bepaald de steenhouwers of steenwerkers (Freemasons) bedoeld. Volgens deze verordening, moesten de bouwlieden jaarlijks vier samenkomsten houden: op de dag voor Maria Boodschap, op St. Margaretha, St. Michaelis en St. Nikolaas. of vaker als 't nodig mocht zijn. Het blijkt, dat de steenhouwers toen, als alle andere werkIieden "hoorigen" waren, daar ze zicb niet vrij naar andere graafschappen mochten begeven, zonder daartoe vergunning te hebben gekregen. In 1364 schijnt er onder de bouwlieden een streven te zijn geweest, om enige lotsverbetering te verlangen, waarom ze zich in bijzondere bonden verenigden; althans uit dat jaar dagtekent een verordening die dit verbiedt, alle "kapittels en congregaties" van de bouwlieden voor ongeoorloofd verklaard, en hen noodzaakt zich aan hun meesters en hoofd lieden te onderwerpen. Maar het zou iedere Lord of heer, volgens de wet, geoorloofd zijn met de "arbeiders en kunstenaars" een contract te maken, over hun werk in 't algemeen.
-In 't jaar 1363 werd een Statut uitgevaardigd, dat bepaalde, dat iedere kunstenaar en handwerksman een bepaald handwerk (mystery) moest hebben In 't jaar 1378 werden samenkomsten en onwettige confederatiën herhaaldelijk verboden en onder Richard II, in 1388, werden al deze Statuten bekrachtigd. Enige besluiten van minder belang kunnen we met stilzwijgen voorbijgaan. Onder de minderjarige Hendrik VI (z.d.), in 1423, werd een wet uitgevaardigd "dat de vrederechters de macht zullen hebben, door een bevel tot inhechtenisneming, voor zich te doen verschijnen: metselaars, timmerlieden, steenwerkers, stroodekkers, leemwerkers, om hen te vragen of ze hoger loon hebben gevraagd of aangenomen, en de overtreders over te leveren aan de sherifs, baljuwen of de kerkermeester." Nu stond het vastgestelde loon geenszins in verhouding tot het werk dat geleverd werd; de bouwlieden zagen zich wel genoodzaakt telkens meer te vragen, en tot antwoord kwam er telkens weer een nieuw parlementsbesluit waarbij dat verboden werd. Zelfs werd in 1425 bepaald, dat de bouwlieden geen kapittels of vergaderingen mochten bezoeken, op straffe van gevangen genomen te zullen worden. Dat ze niet, zonder permissie, naar een ander graafschap mochten vertrekken, werd herhaalde malen verordend. Wil men een voorbeeld wat die officieële loonsbepalingen betreft, dan herinneren wij aan de parlements verordeningen van 1445 waarin bepaald werd: "Van Paschen tot St. Michaëlis zal het loon van iedere steenwerker (francmason, freemason) en timmerman dagelijks, niet meer dan 4 penningen met spijs en drank of 5 penningen, zonder spijs en drank bedragen. Een meester-lijdekker, een metselaar met ruwe steenen, een schrijnwerker en andere bouwlieden, zullen dagelijks 3 penningen ontvangen, benevens spijs en drank. En wanneer enig persoon weigert, overeenkomstig deze bepalingen, te dienen of te werken, zal ieder vrederechter in zijn graafschap ten allen tijde de macht hebben, hem voor zich te dagen en hen die overtreders zijn, in de gevangenis te zetten om daar te blijven, totdat ze voldoende zekerheid gekregen hebben dat ze, op de bij de wet bepaalde wijze, willen dienen en werken. Ook zullen de vrederechters door het gehele koninkrijk tweemalen per jaar, in hun zittingen, alle statuten, welke voor arbeiders, kunstenaars en vagebonden zijn vastgesteld en nog niet zijn herroepen, benevens dit statuut openlijk afkondigen. Zeer zeker barre verordeningen ! Bovendien werd aan leerlingen van de bouwlieden verboden, aan enig spel deeltenemen, behalve als het diende "om eten en drinken te verkrijgen of op 't kerstfeest." Tussen "Michaelis en Paschen" zouden ze een weinig minder per dag verdienen. Verder mocht geen kunstenaar die welk werk ook, voor des konings Hoogheid of een anderen hogen persoon, had aangekomen, weggaan voor de tijd waarop het werk is geëindigd, op straffe van een maand gevangenis en 20 shilling boete voor ieder persoon die zo weggaat." Maar verder werd bepaald dat, waar de koning zelf zulk een werkman nodig had,deze vrij mocht weggaan "om de koning zijn diensten te bewijzen." Ook de uren, waarop een werkman zich aan 't werk moest bevinden, werden bij de wet bepaald en "opdat de bouwlieden geen luie menschen zouden zijn" het te laat komen of te vroeg heengaan, met boeten of zelfs ook met gevangenis straf bedreigd; hun verzuim moet door de meester of diens gedeputeerde, die het loon uitbetalen, aangetekend worden, en dit aan t einde van de week in verhouding tot hun verzuim, afgehouden worden." Alleen voor de stad Londen werden, voor en na, mildere bepalingen vastgesteld. Van lieverlede werden deze bepalingen en verordeningen milder; maar werd nu ook een scherper toezicht uitgeoefend op de verhouding tussen meesters en gezellen en leerlingen, o.a. onder Hendrik VIII in 1536, waarbij bepaald werd, dat geen meester drie leerlingen mocht hebben, wanneer hij ook niet minstens een gezel bij zich had. Onder Elisabeth werden weer nieuwe verordeningen uitgevaardigd tegen onwettige samenkomsten van bouwlieden terwijl tevens bepaald werd, dat geen leerling mocht worden bevorderd, wanneer hij niet minstens 24 jaren oud was. Ook onder Jacobus I, in 1604, werden nogmaals bepalingen gemaakt de lonen betreffende. Na 1624, vinden we niets meer van dergelijke parlements besluiten.
-Toen, na 1717, de broederschap van Vrijmetselaren meer en meer een geheel anderen vorm had verkregen en, behalve in haar gebruiken en symbolen, geen overeenkomst meer had met de oude werk-metselaar herinnerde men zich toch soms nog de oude verordeningen en wilden sommigen die weer, al was het dan enigszins gewijzigd, invoeren; maar de maçons in 't Lagerhuis wisten een daartoe strekkende bill bij derde lezing te doen verwerpen.
- Toen het parlement in 1798 een wet uitvaardigde tegen de geheime genootschappen (z. Preston lllustrations of Masonry.) werden de Vrijmetselaars-Loges daarvan uitgesloten welke reeds bestonden, 1. wanneer twee leden onder eede wilden wilden bevestigen, dat die Loges, voor de uitvaardiging van die wet, reeds bestonden. 2. dat daarvan mededeling gedaan was aan de vrederechter -Dat nu van geen parlementsbesluiten; de Vrijmij.°. betreffen de, langer sprake kan zijn, spreekt wel van zelf

ParooL (met de reconnaissance ook wel met de semestre of mot annuel). ln de Franse Loges is het gewoonte, een parool uit te geven om het binnenkomen van zo genaamde onregelmatige of onwettige Bbr.°. te verhinderen. In de Loges van de Rit. moderne, geeft de Gr.°. Mr.°. ieder halljaar aan de Loge zulk een parool (mot semestre) en aan de kapittels in November van ieder jaar (mot annuel). -Hetzelfde geldt van de Loges van de Rit.ecossais, waarbij ieder die binnenkomt het paswoord (z.d.) geven moet. Zulk een paswoord werd voor 't eerst ingevoerd op 3 Juli 1777. Op 't St. Jansfeest van 1796 was het parool: "Paix! Univers!" in 1797 Paix! Union !"

PAS- of SCHIETLOOD (Het) Is een werktuig van de Bouwkunde waardoor de loodrechte lijnen gevonden worden; Verschillende betekenissen van dit kleinood.
1. Het paslood vermaant ons, ons in de aangezen posten loodrecht te houden, eerlijk te wandelen, ons steeds voor de geest te brengen, dat de loodlijn en de water-paslijn niet slechts uitsluitend de zinnebeelden daarstellen van de regte en dus beste weg maar dat zij ook steeds de kortste en dus beste weg ten goede aantonen.
2. Het paslood is het beeld van een schoon en voegzaam levens plan, en waarschuwt als een toonbeeld (typically), ons voor elke afwijking van loodregt gedrag, in al onze, zowel bijzondere als openbare handelingen en verrigtingen.
3 Het paslood herinnert ons, oprecht en loodrecht onze roeping te vervullen, naar geen zijde af te wijken, en de schaaI van de geregtigheid in evenwigt te houden, te wandelen op de regte middelweg, tussen matigheid en zwelgerij; de diepte van onze beperkte vermogens te peilen en onze menigvuldige driften en vooroordelen van de opvoeding, met de lijn van onze verpligtingen loodregt te maken en in hetzelfde punt te doen vallen.
4. Even als bij enig bouwwerk de Opzieners de arbeid van de Gezellen en Leerlingen vaak met het waterpas onderzoeken, zo moet de eerste Opziener volgens de regelen der Orde onderzoeken, of de BB.°. bij de zedelijke bouw hun pligten betrachten. Vr. Wat beteekent het paslood?
Antw. Even als een metselaar bij zijn arbeid steeds het paslood in handen moet hebben, om het geheel duurzaam te makcn moet, op gelijke wijze, de tweede Opziener nauwkeurig acht geven, dat de BB.°. øI? den weg der arbeid en regtuit voortaan, en hunne pligten jegens de Orde getrouw vervullen.

Paschal of Paschalis (Martinez.) z. Pasqualis.

Pasqualis (Martinez) was chef van de sekte van de Illuminaten, ook Martinisten of Martinezisten genoemd. Hij werd in 1715 in Portugal geboren, en overleed te Port- au-Prince op Haytië in 1799. In 1754 vervaardigde hij een cabbalistise ritus, die van de Elus, Cohens d. i. Priesters, welke ritus uit negen graden bestond en bij enige Franse Loges te Marseille, Toulouse, Bordeaux enz. werd ingevoerd. Martinez gaf aan zijn leer 't voorkomen van een geheime bijbelse overlevering die hem alleen was meegedeeld; en toen hij in 1768 daarmee te Parijs optrad, won hij vele leerlingen die in 1776 de naam Martinisten (z.d.) aannamen. Bij hun vorgaderingen hielden zij zich bezig met allerlei oefenenigen die zij "vertus actives" noemden. Door "la voie sensible" ontving men de manifestatiën van een "ordre intelleetuel" die zich, als Schwedenborgsche visioenen, voor de mens onthullen, en door een "Ordre sentimental" openbaarde zich de "Science des ames" Het gehele systeem schijnt een stukje Kabbala (z.d.) te zijn, daarop gericht, om de hogere machten op deze wereld te laten inwerken om daardoor bovennatuurlijke daden of wonderen te verrichten.
-Het Hoofdwerk van Pasqualis is "Traité sur la Réintégration des étres dans leurs premieres propriétés, vertus et puissances spirituelles et divines"- welk werk echter alleen in handschrift bestaat. Hij behandelt daarin niet slechts de tegenwoordigen toestand van de dingen, maar ook het herstel van alles in zijn oorspronkelijke toestand. Zijn ijverigste leerlingen waren St. Martin, Baron Holbach en Duchanteau.

Pass. (Mediterranean) is
1. hetzelfde als de ridders van St. Paulus,
2. een neven-graad van Royal-Arch.-Het is een soort van eeregraad die vooral nuttig zou zijn voor zee lieden die de Middellandsche zee bevaren.Volgens oude maç.°..overleveringen, zouden schepen, waarop geen lid van deze graad is, in het grootste gevaar verkeeren om door Algerynsche of andereAfrikaanse zeerovers uitgeplunderd te worden.