JOHANN GEORG GICHTEL ( 1638 - 1710 )

Bezoek het binnenste van de Aarde, door zuivering zult ge de verborgen steen vinden.

Een van de gruwelijkste godsdienstoorlogen die West-Europa heeft gekend was de dertigjarige oorlog. Ontstaan in 1618 zorgde dit voor een sterftecijfer van een op drie van de bevolking die hierbij betrokken was. Uiteraard heeft dit ook gezorgd voor een vluchtelingenstroom naar ondermeer Nederland. In de 17° eeuw was Nederland op gebied van religie en filosofie heel wat toleranter dan andere Weste-Europese landen.

Abraham von Franckenberg ( 1593 - 1652 ) zorgde voor een eerste publikatie van Boehme’s werken in Amsterdam. Ook professor Johannes Angelius Werdenhagen, die in Nederland verbleef van 1627 tot 1632, verzorgde een Latijnse vertaling van enkele werken van Jacob Boehme. De volgende vertaling kwam van Abraham Willem van Beyerland ( 1586 - 1648 ).

In de omgeving van deze kring van vertalers vormde zich een aantal aanhangers van de filosofie van Jacob Boehme. Een van deze aanhangers was Johann Georg Gichtel die men meestal als de ‘kluizenaar van Amsterdam’ kende. Dankzij de financiële hulp van de Arnhemse Willem Gozewijn Huygens ( 1645 - 1699 ) kreeg Gichtel een aantal manuscripten in handen van de eerder vermelde Beyerland. Gichtel engageerde de gebroeders Andries en David van Hoogenhuysen om de werken te drukken. In 1682 verscheen ‘Alle Theosofische Schrifften’.

In de omgeving van Gichtel bestond een broederschap onder de naam ‘De Engelen Broeders’. Ondertussen had de mystica Jane Lead in Groot-Brittannië de ‘Philadelphia Society’ opgericht. Beide groeperingen leefden onder de vleugels van sommige Quakerverenigingen. Een groep van deze volgelingen vestigde zich aan de Wissahickon River in de Verenigde Staten.

In dezelfde periode zien we Johannes Kelpius ( 1673 - 1708 ), een filosoof uit Tübingen, samen met Johann Jacob Zimmermann een plan ontwikkelen om in de Verenigde Staten een ‘gemeenschap’ op te richten. Samen met de Nederlandse Quackers, die ze ontmoette te Rotterdam in 1693, vertrok Kelpius naar wat vandaag Pennsylvania heet. Zimmermann overleed nog voor het vertrek. Hun eerste stap was Londen waar het geachte gezelschap voor enkele maanden te gast was bij Jane Lead. Op 23 juni 1694 bereikten ze uiteindelijk de kust van Philadelphia waar in 1682 William Penn zich vestigde.

Johannes Kelpius en Jacob Zimmermann waren zeer bedreven in de Kabalah, de alchemie en de astrologie. Johann Kelpius had een groep hermetici rondom hem die deze filosofie bestudeerden.

23 juni 1694 mag terecht de datum worden genoemd van de invoer van het Europese occultisme in de Verenigde Staten. De verdere evolutie van deze Europese groep mystici wordt verder uiteengezet in het hoofdstuk '1850-1900 De Verenigde Staten : de voorgeschiedenis.