Duitsland, 99 zetels | Frankrijk, 87 zetels | Italië, 87 zetels |
Engeland, 87 zetels | Spanje, 64 zetels | Nederland, 31 zetels |
België, 25 zetels | Griekenland, 25 zetels | Portugal, 25 zetels |
Zweden, 22 zetels | Oostenrijk, 21 zetels | Denemarken, 16 zetels |
Finland, 16 zetels | Ierland, 15 zetels | Luxemburg, 6 zetels |
De Europese Unie kent een groot aantal instellingen, waarvan sommige al veel langer bestaan, soms onder een andere naam. De meest bekende zijn:
Wat zegt Frans Boogaard hierover in het Algemeen Dagblad van zaterdag 11 december 1999?
Ik citeer letterlijk en onverkort:
ALS PREMIER Kok morgen zou voorstellen om de regering in Haag te houden, de Tweede Kamer naar Groningen te verhuizen en de
griffie van de Kamer in Zwolle te huisvesten, zou menigeen hem voor gek verklaren. Toch is dat de manier waarop Europa al tientallen jaren werkt. De "macht" zit in Brussel, het Parlement in Straatsburg, zijn secretariaat in Luxemburg.
De meer dan honderd hotels in Straatsburg hoor je er niet over klagen. Elke maand krijgen zij een invasie van duizenden Europarlementariërs, tolken, politiek assistenten en journalisten over de vloer. Ook de horeca vaart er wel bij. Maar veel Europarlementariërs is het constante gereis een doorn in het oog. Zij kunnen hun kiezers niet uitleggen waarom ze drie weken per maand in Brussel zitten en hun plenaire zittingen in Straatsburg houden, terwijl hun personeel in Luxemburg zit. Elk jaar kost dat de EU-belastingbetaler 270 miljoen gulden, een miljoen per werkdag. De schade aan de democratie is niet in geld uit te drukken.
"Het spijt me zeer", zei vorige maand Eurocommissaris Vitorino (Justitie en Binnenlandse Zaken), "maar ik zal er vanmiddag niet zijn als u mijn drugsnota bespreekt." Het EP liet het passeren. "In Nederland zou het niet gebeuren dat een minister wegblijft",aldus Piet Dankert (PvdA), die 15 jaar pendelde tussen Edam, Brussel en Straatsburg. "De Kamer zou éisen dat hij kwam."
CDA delegatieleidster Hanja Maij-Weggen deed dat vorige maand ook, toen Commissaris Barnier (Regionaal Beleid) voortijdig de plaat wou poetsen. Maij: "Hij was bloed-chagrijnig, maar hij blééf. Als Parlement moeten we daarop stáán. We moeten gewoon weigeren te debatteren als de Commissie er niet is."
Dat het EP zo'n reizend vergadercircus is, heeft historische redenen. Met maar zes lidstaten, was een eigen gebouw onzin. Het EP mocht zijn spaarzame vergaderingen houden in het gebouw van de Raad van Europa in Straatsburg. Luxemburg kreeg het secretariaat, omdat daar de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) nog zat. In 1967 verplaatste het EP uit protest tegen de anti-Europese houding van Frankrijk de helft van zijn vergaderingen naar Luxemburg, later kreeg het zijn zetel in Brussel.
Tussen de twee hoofdsteden ontstond een harde concurrentiestrijd. Toen Brussel een vergaderpaleis bouwde van 1 miljard euro (2,2 miljard gulden) deed Straatsburg dat ook. Nu reizen alle 626 Europarlementariërs met aanhang elke maand op en neer en vervoeren 20 vrachtwagens de manshoge stalen kisten met papieren. Bureaus, computers, douches, toiletten en koffiekamers hebben ze dubbel.
"Het is heel contraproductief zo te moeten werken", zegt Dankert, ooit zelf EP-voorzitter. "Je zou, zoals elk normaal parlement, drie tot vier dagen per week moeten kunnen vergaderen, in plaats van één à anderhalve keer per maand. Dat beperkt je ook in je bewegingsvrijheid. In Brussel kun je elke minuut weg, in Straatsburg niet." Maij geeft Paars de schuld: "Kok is gezwicht voor Frankrijk. Hij nam twee jaar geleden met de andere EU-leiders Straatsburg als vergaderplaats op in het Verdrag. Ik vind dat zij ons dit niet hadden mogen aandoen." De positie van de Fransen is nu nog sterker. Maij: "Zij kunnen besluiten die we niet in Straatsburg nemen, zelfs onwettig laten verklaren."
Bij veel EP-ers zit dat diep. De kiezer verwijt hen met geld te smijten, terwijl het gereis de parlementariërs zelf de neus uitkomt. Het EP stemde al een paar maal met ruime meerderheid voor één vergaderplaats, de Tweede Kamer ook. Voor de VVD Europarlementariërs is dat aanleiding minister van Aartsen (Buitenlandse Zaken) aan te raden het feestje van Chirac dinsdag te boycotten. "Het laatste wat hij moet doen is Chirac een veer in de kont steken", vindt Elly Plooij. "Van mij mogen ze de nieuwe Europese defensiemacht in ons gebouw stoppen. Dat is meteen een goeie training voor die jongens. Het is er ongelooflijk koud."
Eén vergaderplaats zou ook de veiligheid dienen. Het onnodige gereis kostte al heel wat doden. Guido Naets, 18 jaar Europees journalist en 15 jaar perschef van het EP, knalde in 1980 bij Tenneville op de rotsen. Hij overleefde het. "Ik viel in slaap. Collega's van Agence Europe vertelden me later dat wanneer ik er aan was gegaan, ik de achtste of negende dode zou zijn geweest."
Lousewies van der Laan, D66 en nieuw in het EP, heeft al van alles geprobeerd om Straatsburg als gedwongen vergaderplaats te ondermijnen: de vrijdag schrappen, de week in tweeën knippen (12 halve weken zijn ook 12 vergaderingen) en nu weer werkt zij met de Britse conservatief Perry aan een petitie, die eist dat het EP zijn eigen zetel kiest. Samen met Maij wil ze de eerstvolgende verdragswijziging aangrijpen om Straatsburg te schrappen als vast vergaderoord. Maar eerst wil ze volgende week met zoveel mogelijk andere EP-ers de Franse president de rug toekeren. Geïrriteerd: "Zijn feestje bederven is toch wel het minste dat we kunnen doen."